نظرات ارسالی
|
فرستنده:صابري جليل
|
منظور از قبر، برزخي است که براي انسان بعد از مردن آغاز ميشود و تا قيامت ادامه دارد. "حماد" يکي از ياران امام صادق(ع) ميگويد "از امام صادق(ع) پرسيدم برزخ انسان چيست؟
ايشان فرمودند:
«اَلْقَبْرُ مُنْذُ حِينِ مَوْتِهِ إِلَي يَوْمِ الْقِيَام»
"برزخ همان قبر از زمان مرگ تا قيامت است."
روح انسان پس از مرگ و بريدن از بدن مادي، خود را با بدن برزخي و يا «قالب مثالي» مييابد و ميبيند. در واقع، روح آدمي با رفتن از حيات دنيوي به حيات برزخي، بدن مادي خود را رها کرده و با بدن مثالي خود متحد ميگردد؛ بدني که متناسب با نظام برزخي بوده، اتحادش با روح، قويتر از اتحاد آن با بدن مادي در زندگي دنيوي است.
از اما باقر (ع) نقل شده است که فرمودهاند:
"إِذَا فَارَقَتْ أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْسَادَهُمْ أَسْکَنَهَا اللَّهُ تَعَالَي فِي مِثْلِ أَجْسَادِهِمُ الَّتِي فَارَقُوهَا فَيُنَعِّمُهُمْ فِي جَنَّة"
"ارواح مومنين وقتي از دنيا ميروند در جسدهايي مثل جسدهاي دنيوي هستند و متنعم به نعمتهاي بهشت(برزخي) ميشوند."
و با جدا شدن روح از کالبد بدن مادي بلافاصله وارد برزخ ميگردد و با بدن مثالي ادامه حيات خواهد داد و اينگونه نيست که اگر کسي قبر خاکي نداشته باشد، مثل اين که طعمه حيوانات درنده شده و يا در دريا غرق شده باشد، قبري نداشته و اگر انسان بدي است که مستحق عذاب و فشار قبر است عذاب از او منتفي شود.
حقايق برزخ مانند بسياري از حقايق هستي خصوصا حقايق ماورايي نامعلوم است منتهي با مراجعه به قرآن و روايات ميتوان برخي از اين حقايق را به دست آورد. آيات و روايات بسياري درباره برزخ و تبيين آن وجود دارد که به برخي از آنها اشاره ميکنيم.
قرآن کريم درباره برزخ ميفرمايد:
«و من ورائهم برزخ الي يوم يبعثون؛
"و پشت سر آنان برزخي است تا روز قيامت که برانگيخته ميشوند"
و همچنين درباره آل فرعون ميفرمايد:
«النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْها غُدُوًّا وَ عَشِيًّا»
"(اينک هر) صبح و شام بر آتش عرضه ميشوند و روزي که رستاخيز برپا شود (فرياد ميرسد که:) «فرعونيان را در سختترين(انواع) عذاب درآوريد."
در حديث نوراني ديگري آمده است:
«هنگامي که يکي از شما از دنيا برود، جايگاه او (درقيامت) صبح و شام به او عرضه ميشود. اگر از اهل بهشت باشد، جايگاهش در بهشت و اگر از اهل دوزخ باشد، جايگاهش در دوزخ است. به او گفته ميشود:
"اين جايگاه تو است. هنگامي که خداوند تو را در قيامت مبعوث ميکند."
در حديث ديگري آمده است:
"وَ الْقَبْرُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ أَوْ حُفْرَةٌ مِنْ حُفَرِ النَّار"
"قبر باغي از باغهاي بهشت يا حفرهاي از حفرههاي دوزخ است."
يکي از ويژگيهاي عالم برزخ، سوال و جواب در قبر است. از امام زين العابدين(ع) نقل شده است:
"پيامبر(ص) در هر جمعه در مسجد به مردم نصيحت ميکرد و ميفرمود:
«. . . و دو فرشته به نام نکير و منکر براي سوال بر تو وارد ميشوند بدان اولين چيزي که از تو ميپرسند از خدايي است که ميپرستي و از پيامبري است که به سوي تو فرستاده شده و از ديني که به آن معتقدي. . .
فشار قبر و برخي عوامل آن
نعمت و عذاب، متوجه به روح ما در قالب بدن برزخي است، نه به بدن مادي و خاکي ما که در عالم مادي در زير خاک مدفون است. بدن مادي، پس از مرگ نه حرکتي دارد و نه احوالي؛ اما روح با قالب مثالي در همان حال، در عالم برزخ يا در عذاب وحشتناکي به سر ميبرد و فريادش بلند است و يا در نعمت و شادي به سر ميبرد. البته برخي انسانها هم در حالت خواب برزخي خواهند بود
در روايات، عواملي براي عذاب قبر ذکر کردهاند که به برخي از آنها اشاره ميکنيم:
1- گذشتن از کنار مظلوم و ياري نکردن او
2 - سخن چيني
3 - نافرماني و کنارهگيري از خانواده و دوري از همسر خود و پاسخ مثبت ندادن به خواستههاي طبيعي او
4 - بد اخلاقي با خانواده.
در پايان ذکر اين نکته ضروري است که اگر نگاه عميقي به عذابهاي برزخي و فشار قبر داشته باشيم، باطن اين عذابها براي بسياري از مومنين نعمت است، چرا که باعث تصفيه و پاک شدن آنها و به تعبير برخي روايات کفاره گناهان آنان گرديده و موجبات ورود آنها به بهشت را فراهم ميکند.
امام صادق(ع) از پيامبر اکرم(ص) نقل ميکنند:
«ضَغْطَةُ الْقَبْرِ لِلْمُؤْمِنِ کَفَّارَةٌ لِمَا کَانَ مِنْهُ مِنْ تَضْيِيعِ النِّعَمِ.»
"فشار قبر براي مومن کفاره تضييع نعمتهايي است که در دنيا مرتکب شده است.» |
فرستنده:س. ع . میرغیاثی
|
صدای ناز می آید.
صدای کودک پرواز می آید.
صدای رد پای کوچه های عشق پیدا شد.
معلم در کلاس درس حاضر شد.
یکی از بچه ها از قلب خود فریاد زد بر پا.
همه بر پا،چه بر پایی شده بر پا.
معلم نشعتی دارد، معلم علم را در قلب می کارد، معلم گفته ها دارد.
یکی از بچه های آن کلاس درس گفتا بچه ها بر جا.
معلم گفت:فرزندم بفرما جان من بنشین، چه درسی، فارسی داریم؟
کتاب فارسی بردار؛ آب و آب را دیگر نمی خوانیم.
بزن یک صفحه از این زندگانی را.
ورق ها یک به یک رو شد.
معلم گفت فرزندم ببین بابا؛ بخوان بابا؛ بدان بابا؛
عزیزم این یکی بابا؛ پسر جان آن یکی بابا؛ همه صفحه پر از بابا؛
ندارد فرق این بابا و آن بابا؛
بگو آب و بگو بابا؛ بگو نان و بگو بابا
اگر بخشش کنی "با" می شود با "با"
اگر نصفش کنی "با" می شود با "با"
تمام بچه ها ساکت،نفس ها حبس در سینه و قلبی همچو آیینه،
یکی از بچه های کوچه بن بست، که میزش جای آخر هست، و
همچو نی فقط نا داشت؛ به قلبش یک معما داشت؛
سوال از درس بابا داشت.
نگاهش سوخته از درد، لبانش زرد، ندارد گویا همدرد.
فقط نا داشت...
به انگشت اشاره او، سوال از درس بابا داشت.
سوال از درس بابای زمان دارد. تو گویی درس هایی بر زبان دارد.
صدای کودک اندیشه می آید. صدای بیستون،فرهاد یا
شیرین،صدای تیشه می آید.
صدای شیر ها از بیشه می آید.
معلم گفت فرزندم سؤالت چیست؟
بگفتا آن پسر آقا اجازه این یکی بابا و آن بابا یکی هستند؟
معلم گفت آری جان من بابا همان باباست.
پسر آهی کشید و اشک او در چشم پیدا شد.
معلم گفت فرزندم بیا اینجا، چرا اشکت روان گشته؟
پسر با بغض گفت این درس را دیگر نمی خوانم.
معلم گفت فرزندم، چرا جانم، مگر این درس سنگین است؟
پسر با گریه گفت این درس رنگین است.
دو تا بابا، یکی بابا؟
تو میگویی که این بابا و آن بابا یکی هستند؟
چرا بابای من نالان و غمگین است؟ ولی بابای آرش شاد و
خوشحال است؟
تو میگویی که این بابا و آن بابا یکی هستند؟
چرا بابای آرش میوه از یازار می گیرد؟ چرا فرزند خود را سخت در
آغوش می گیرد؟
ولی بابای من هر دم زغال از کار می گیرد؟
چرا بابا مرا یک دم به آغوشش نمی گیرد؟
چرا بابای آرش صورتش قرمز ولی بابای من تار است؟
چرا بابای آرش بچه هایش را همیشه دوست می دارد؟
ولی بابای من شلاق را بر پیکر مادر به زور و ظلم می کارد؟
تو میگویی که این بابا و آن بابا یکی هستند؟
چرا بابا مرا یک دم نمی بوسد؟ چرا بابای من هر روز می پوسد؟
چرا در خانه ی آرش گل و زیتون فراوان است؟
ولی در خانه ی ما اشک و خون دل به جریان است؟
تو می گویی که این بابا و آن بابا یکی هستند؟
چرا بابای من با زندگی قهر است؟
معلم صورتش زرد و لبانش خشک گردیدیند.
به روی گونه اش اشکی ز دل برخواست.
چو گوهر روی دفتر ریخت.
معلم روی دفتر عشق را می ریخت.
و یک "بابا" ز اشک آن معلم پاک شد از دفتر مشقش.
بگفتا دانش آموزان بس است دیگر؛ یکی بابا در این درس است و
آن بابای دیگر نیست.
پاک کن را بگیرید ای عزیزانم،
یکی را پاک کردند و معلم گفت جای آن یکی بابا، خدا را در ورق بنویس...
و خواند آن روز، "خدا بابا"
تمام بچه ها گفتند، "خدا بابا"
شاعر : پور عباس
|
فرستنده:صابري .احمد
|
چرانگرانید؟همه چیز با مردن حل می شود.
روزی ملانصرالدین خطایی مرتکب میشود و اورا نزدحاكم می برند تا مجازات را تعیین کند . حاكم برایش حکم مرگ صادر می کند
اما مقداری رافت به خرج می دهد و به وی می گوید اگر
بتوانی ظرف سه سال به خرت سواد خواندن و
نوشتن بیاموزانی از مجازاتت
درمی گذرم . ملانصرالدین هم قبول می کند و
ماموران حاکم رهایش می کنند . عده ای به ملا می گویند مرد
حسابی آخر تو چگونه می توانی به یک الاغ خواندن و نوشتن یاد بدهی ؟
ملا هم میگه : انشاءالله در این سه سال یا حاكم می میرد یا خرم .
|
فرستنده: حسن رزاقي ن
|
ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست منزل آن مه عاشق کش عیار کجاست شب تـار است و ره وادی ایمـــن در پیش آتش طــور کـــجا موعــــد دیــدار کــــجاست هــر کــــه آمـــد به جهان نقش خرابـــــی دارد در خـــرابات بگــــویید کــــه هشیـــار کـــجاست آن کــــس است اهـــل بشارت کــــــه اشارت داند نکــــتهها هست بســـی محـــرم اســـرار کــجاست هـــــر ســــر مـــوی مــــرا بـا تـــو هـــزاران کــــار است مـــا کـــجاییـــم و مـــلامـــت گـــر بـــیکـــار کـــجاست... حافظ |
فرستنده:حسن رزاقي ن
|
بشنو این نکته که خود را ز غم آزاده کنی خـــون خوری گـــر طلب روزی ننهــاده کـــنی آخــرالامـــر گــــل کــوزه گـــران خواهــی شــــد حالیـــا فکـــر سبــو کـــن کـــــه پـر از بـاده کنـــی گـــــر از آن آدمیــانی کـــــه بهشتت هوس است عیـــش با آدمـــی ای چنــــد پـری زاده کنــــی تکیــــه بر جای بزرگان نتوان زد به گــــــزاف مگر اسباب بزرگـی همه آماده کــنی... حافظ |
فرستنده: حسن رزاقي ن
|
بازرگاني را ديدم كه صد وپنجاه شتر بار داشت وچهل بنده خدمتكار. شبي در جزيره كيش مرا به حجره خويش در آورد، همه شب نياراميد از سخنهاي پريشان گفتن كه «فلان انبارم به تركستان است و فلان بضاعت به هندوستان، و اين قباله فلان زمين است و فلان چيز را فلان، ضمين». گاه گفتي: «خاطر اسكندريه دارم كه هوايي خوش است». باز گفتي: «نه كه درياي مغرب مشوش است. سعديا سفري ديگرم در پيش استاگر آن كرده شود بقيت عمر خويش به گوشه اي بنشينم». گفتم: «آن كدام سفر است؟» گفت: «گوگرد پارسي خواهم بردن به چين كه شنيده ام قيمتي عظيم دارد و از آنجا كاسه چيني به روم آرم و ديباي رومي به هند و فولاد هندي به حلب و آبگينه حلبي به يمن و برد يماني به پارس و از آن پس، ترك تجارت كنم و به دكاني بنشينم». انصاف ازين ماخوليا چندان فرو گفت كه بيش طاقت گفتنش نماند. گفت: « اي سعدي تو هم سخني بگوي از آنها كه ديده اي و شنيده!» گفتم: آن شنيدستي كه در اقصاي غور بار سالاري بيفتاد از ستور گفت چشم تنگ دنيا دوست را يا قناعت پر كند، يا خاك گور |
فرستنده:صابري جليل
|
هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند كه مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار میشود؛ اما میدانیم كه در باورهای كهن ایرانی...
دیر زمانی است كه مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا میدارند كه در میان اقوام گوناگون، نامها و انگیزههای متفاوتی دارد. در ایران و سرزمینهای همفرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام میبرند كه همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق كامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سالها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سیام آذرماه و بامداد یكم دیماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند كه مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار میشود؛ اما میدانیم كه در باورهای كهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمیشده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیینهای ایرانی، ریشه در رویدادی كیهانی دارد.
خورشید در حركت سالانه خود، در آخر پاییز به پایینترین نقطه افق جنوب شرقی میرسد كه موجب كوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریكی شب میشود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره بسوی شمال شرقی باز میگردد كه نتیجه آن افزایش روشنایی روز و كاهش شب است. به عبارت دیگر، در ششماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانهروز خورشید اندكی پایینتر از محل پیشین خود در افق طلوع میكند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایینترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجاییهای طلوع خورشید معكوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز میگردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمالشرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته میشد و آنرا گرامی و فرخنده میداشتند.
در گذشته، آیینهایی در این هنگام برگزار میشده است كه یكی از آنها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی كه از لازمههای آن، حضور كهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد كهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراكیهای فراوان برای بیداری درازمدت كه همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.
بسیاری از ادیان نیز به شب چله مفهومی دینی دادند. در آیین میترا (و بعدها با نام كیش مهر)، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» (خورشید روز)، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو بشمار میآمده است و امروزه كاركرد خود را در تقویم میلادی كه ادامه گاهشماری میترایی است و حدود چهارصد سال پس از مبدأ میلادی به وجود آمده؛ ادامه میدهد. فرقههای گوناگون عیسوی، با تفاوتهایی، زادروز مسیح را در یكی از روزهای نزدیك به انقلاب زمستانی میدانند و همچنین جشن سال نو و كریسمس را همچون تقویم كهن سیستانی در همین هنگام برگزار میكنند. به روایت بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم كهن سیستانی از آغاز زمستان بوده و جالب اینكه نام نخستین ماه سال آنان نیز «كریست» بوده است. منسوب داشتن میلاد به میلاد مسیح، به قرون متأخرتر باز میگردد و پیش از آن، آنگونه كه ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه نقل كرده است، منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است. نامگذاری نخستین ماه زمستان و سال نو با نام «دی» به معنای دادار/خداوند از همان باورهای میترایی سرچشمه میگیرد.
نخستین روز زمستان در نزد خرمدینانی كه پیرو مزدك، قهرمان بزرگ ملی ایران بودهاند، سخت گرامی و بزرگ دانسته میشد و از آن با نام «خرم روز» یاد میكرده و آیینهایی ویژه داشتهاند. این مراسم و نیز سالشماری آغاز زمستانی هنوز در میان برخی اقوام دیده میشود كه نمونه آن تقویم محلی پامیر و بدخشان (در شمال افغانستان و جنوب تاجیكستان) است. همچنین در تقویم كهن ارمنیان نیز از نخستین ماه سال نو با نام «ناواسارد» یاد شده است كه با واژه اوستایی «نوسرذه» به معنای «سال نو» در پیوند است.
هر چند برگزاری مراسم شب چله و میلاد خورشید در سنت دینی زرتشتیان پذیرفته نشده است؛ اما خوشبختانه اخیراً آنان نیز میكوشند تا این مراسم را همچون دیگر ایرانیان برگزار كنند. البته در شبه تقویم نوظهوری كه برخی زرتشتیان از آن استفاده میكنند و دارای سابقه تاریخی در ایران نیست، زمان شب چله با 24 آذرماه مصادف میشود كه نه با تقویم طبیعی انطباق دارد و نه با گاهشماری دقیق ایرانی و نه با گفتار ابوریحان بیرونی كه از شب چله با نام «عید نود روز» یاد میكند. از آنرو كه فاصله شب چله با نوروز، نود روز است.
امروزه میتوان تولد خورشید را آنگونه كه پیشینیان ما به نظاره مینشستهاند، تماشا كرد: در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته میشده كه یكی از مهمترین آنها چارتاقی نیاسر كاشان است كه فعلاً تنها بنای سالم باقیمانده در این زمینه در ایران است. پژوهشهای نگارنده كه در سال 1380 منتشر شد (نظام گاهشماری در چارتاقیهای ایران)، نشان میدهد كه این بنا بگونهای طراحی و ساخته شده است كه میتوان زمان رسیدن خورشید به برخی از مواضع سالانه و نیز نقطه انقلاب زمستانی و آغاز سال نو میترایی را با دقت تماشا و تشخیص داد. چارتاقی نیاسر بنایی است كه تولد خورشید بگونهای ملموس و قابل تماشا در آن دیده میشود. این ویژگی را چارتاقی «بازه هور» در راه نیشابور به تربت حیدریه و در نزدیكی روستای رباط سفید، نیز دارا است كه البته فعلاً دیواری نوساخته و الحاقی مانع از دیدار پرتوهای خورشید میشود.
هر ساله مراسم دیدار طلوع و تولد خورشید در چارتاقی نیاسر، و بررسی نظریه نگارنده، با حضور دوستداران باستانستارهشناسی ایرانی و دیگر علاقهمندان، در شهر نیاسر كاشان برگزار میشود.
حافظ در شب یلدا
معمولاً در شب یلدا رسم بر این است كه صاحبخانه، دیوان حافظ را به بزرگتر فامیل كه سواد دارد، میدهد. سپس هر یك از میهمانان نیت كرده و بزرگِ مجلس، این جمله را میگوید و تفعلی به گنجینه حافظ میزند: «ای حافظِ شیرازی/ تو محرم هر رازی/ بر ما نظر اندازی/ قسم به قرآن مجیدی كه در سینه داری...» یا هر چیزی شبیه به این. این رسم یكی از رسوم پرطرفدار شب یلداست كه امروزه با فنآوری روز نیز بهروز شده. به طوری كه در بعضی خانوادهها به جای كتاب حافظ، از فالنامه، نرمافزار تفعل مجازی در رایانه، پایگاههای اینترنتی ویژه فال، نرمافزارهای ویژه تلفن همراه، سامانه پیام کوتاه یا پیامک و... برای انجام این رسم استفاده میكنند كه سرگرمی خوبی برای خانوادهها در این شب بلند سال است.
پبشینهٔ جشن
یلدا و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است و پیروان میتراییسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار میکردهاند. در این باور یلدا روز تولد خورشید و بعدها تولد میترا یا مهر است.
این جشن در ماه پارسی «دی» قرار دارد که نام آفریننده در زمان پیش از زرتشتیان بوده است که بعدها او به نام آفریننده نور معروف شد.
نور، روز و روشنایی خورشید، نشانههایی از آفریدگار بود در حالی که شب، تاریکی و سرما نشانههایی از اهریمن. مشاهده تغییرات مداوم شب و روز مردم را به این باور رسانده بود که شب و روز یا روشنایی و تاریکی در یک جنگ همیشگی به سر میبرند. روزهای بلندتر روزهای پیروزی روشنایی بود، در حالی که روزهای کوتاهتر نشانهای از غلبهٔ تاریکی.
یلدا برگرفته از واژهای سریانی است و مفهوم آن « میلاد» است (زیرا برخی معتقدند که مسیح در این شب به دنیا آمد). ایرانیان باستان این شب را شب تولد الهه مهر «میترا» میپنداشتند و به همین دلیل این شب را جشن میگرفتند و گرد آتش جمع میشدند و شادمانه رقص و پایکوبی میکردند. آن گاه خوانی الوان میگستردند و « میزد» نثار میکردند. «میزد» نذری یا ولیمهای بود غیر نوشیدنی، مانند گوشت و نان و شیرینی و حلوا، و در آیینهای ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی میگستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآوردهها و فرآوردههای خوردنی فصل و خوراکهای گوناگون، از جمله خوراک مقدس و آیینی ویژهای که آن را « میزد» مینامیدند، بر سفره جشن مینهادند. باوری بر این مبنا نیز بین مردم رایج بود که در شب یلدا، قارون (ثروتمند افسانه ای)، در جامه کهنه هیزم شکنان به در خانهها میآید و به مردم هیزم میدهد، و این هیزمها در صبح روز بعد از شب یلدا، به شمش زر تبدیل میشود، بنابراین، باورمندان به این باور، شب یلدا را تا صبح به انتظار از راه رسیدن هیزم شکن زربخش و هدیه هیزمین خود بیدار میماندند و مراسم جشن و سرور و شادمانی بر پا میکردند.
جشن یلدا در ایران امروز
جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شبنشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار میشود. آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوههای گوناگون است که همه جنبهٔ نمادی دارند و نشانهٔ برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آن، آیندهگویی میکنند.
یلدای ایرانی، شبی که خورشید از نو زاده میشود
یلدا در افسانهها و اسطورههای ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در «خرم روز» مکرر میشود.
«ماه دلداده مهر است و این هر دو سر بر کار خود دارند که زمان کار ماه شب است و مهر روزها بر میآید. ماه بر آن است که سحرگاه، راه بر مهر ببندد و با او در آمیزد، اما همیشه در خواب میماند و روز فرا میرسد که ماه را در آن راهی نیست. سرانجام ماه تدبیری میاندیشد و ستاره ای را اجیر میکند، ستاره ای که اگر به آسمان نگاه کنی همیشه کنار ماه قرار دارد و عاقبت نیمه شبی ستاره، ماه را بیدار میکند و خبر نزدیک شدن خورشید را به او میدهد. ماه به استقبال مهر میرود و راز دل میگوید و دلبری میکند و مهر را از رفتن باز میدارد. در چنین زمانی است که خورشید و ماه کار خود را فراموش میکنند و عاشقی پیشه میکنند و مهر دیر بر میآید و این شب، «یلدا» نام میگیرد. از آن زمان هر سال مهر و ماه تنها یک شب به دیدار یکدیگر میرسند و هر سال را فقط یک شب بلند و سیاه وطولانی است که همانا شب یلداست. »
یلدا در افسانهها و اسطورههای ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در «خرم روز» مکرر میشود.
در زمان ابوریحان بیرونی به دی ماه، «خور ماه» (خورشید ماه) نیز میگفتند که نخستین روز آن خرم روز نام داشت و ماهی بود که آیینهای بسیاری در آن برگزار میشد. از آن جا که خرم روز، نخستین روز دی ماه، بلندترین شب سال را پشت سر دارد پیوند آن با خورشید معنایی ژرف مییابد. از پس بلندترین شب سال که یلدا نامیده میشود خورشید از نو زاده میشود و طبیعت دوباره آهنگ زندگی ساز میکند و خرمی جهان را فرا میگیرد.
لازم به ذکر است یلدا در سرزمینهای فلات ایران روسیه و دیگر کشورها با پیشینه ی تاریخی برگزار میشود.
|
فرستنده:احمد رزاقی
|
آیا میدانستید ؟!
آیا میدانستید که دانشمندان ثابت کرده اند که گل سرخ ترکیبی از بوی 40 نوع گل مختلف است ؟
آیا میدانستید که اگر کلفتی تار عنکبوت به اندازه مغز یک مداد به هم تنیده میشد میتوانست یک هواپیمای بویینگ سنگین وزن را تحمل کند ؟
آیا میدانستید که این حقیقت دارد که به راستی فیل از موش میترسد ؟
آیا میدانستید که شلوغ ترین مکان دنیا کندوی زنبور عسل است ؟
آیا میدانستید که در حال حاضر 6 میلیون اختراع در جهان وجود دارد که ادیسون با 1094 اختراع رکورد دار است ؟
آیا میدانستید که اگر تمام کرات منظومه شمسی را با هم جمع کنیم و سپس آن را دو برابر کنیم باز هم به اندازه وسعت کره مشتری نمیشود ؟
آیا میدانستید که وسعت کره ماه به اندازه قاره استرالیاست ؟
آیا میدانستید که ملخ ها فراوان ترین موجودات بر روی زمین هستند و موجوداتی هستند که در روز دو برابر وزن خود غذا میخورند ؟
آیا میدانستید که هر چشم مگس از10 هزار عدسی تشکیل شده است ؟
آیا میدانستید که طبیعت سیاره اورانوس بر خلاف زمین است یعنی دو قطبش گرم و قسمت های استوایی آن بسیار سرد است ؟
آیا میدانستید که سوسک ها مقاوم ترین موجودات در برابر گرسنگی هستند آنها میتوانند یک ماه بدون غذا و دو ماه بدون آب زنده بمانند ؟
آیا میدانستید که جنین انسان بعد از ۱۷ هفته می تواند خواب هم ببیند ؟
آیا میدانستید که گربه و سگ ۵ نوع گروه خون دارند در حالیکه انسان ۴ نوع گروه خون دارد ؟
آیا میدانستید که ۱۳۰۰ تا از کره زمین در سیاره مشتری جای میگیرد ؟
آیا میدانستید که در شیلی صحرایی وجود دارد که هزاران سال میشود در آن باران نباریده ؟
آیا میدانستید که خرگوش و طوطی تنها حیواناتی اند که بدون برگشتن به عقب پشت سر خود را می بینند ؟
آیا میدانستید که طول قد هر انسان سالم برابر ۸ وجب دست خود اوست ؟
آیا میدانستید که شبکه چشم انسان ۱۳۵ میلیون سلول دارد که مسئولیت تشخیص رنگها را بر عهده دارند ؟
آیا میدانستید که بدن انسان ۵۰ هزار کیلومتر رشته عصبی دارد ؟
آیا میدانستید که تنها موجودای که میتواند به پشت بخوابد انسان است ؟
آیا میدانستید که چشم سالم انسان میتواند ۱۰ میلیون رنگ مختلف را ببیند و از هم دیگر جدا نماید ؟
آیا میدانستید که نیروی جاذبه ماه میتواند باعث زمین لرزه شود ؟
آیا میدانستید که شیارهاى کف دست کمکی براى بهتر گرفتن اشیاء است ؟
آیا میدانستید که لاشخورها قادر به دیدن یك موش كوچك از ارتفاع ۴ كیلومتری میباشند ؟
آیا میدانستید که مردم فیلیپین به بیش از ۱۰۰۰ لهجه سخن میگویند ؟
آیا میدانستید که مصرف زغال اخته از تنگی عروق خون جلوگیری میكند ؟
آیا میدانستید که خورشید در مدار کهکشان شیری با سرعت ۹۰۰۰۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت میکند ؟
آیا میدانستید که نام قدیم یونان، هلاس برگرفته از هلیوس خدای خورشید بوده است ؟
آیا میدانستید که فقط قورباغه های نر قور قور میکنند ؟
آیا میدانستید که خرس با تمام سنگینی خود میتواند با سرعت ۵۰ كیلومتر در ساعت بدود ؟
آیا میدانستید که افراد باهوش داراى روى و مس بیشترى در موهایشان هستند ؟
آیا میدانستید که شكلات بر عصب و قلب سگ تاثیر بد دارد، با کمی شكلات میتوان یك سگ را کشت ؟
آیا میدانستید که یک قطره لیكور عقرب را دیوانه میكند و عقرب خودش را نیش میزند و میكشد ؟
آیا میدانستید که مایع موجود در نارگیل نارس را میتوان بجای پلاسمای خون استفاده كرد ؟
آیا میدانستید که درخت بلوط تا قبل از پنجاه سالگی میوه نمیدهد ؟
آیا میدانستید که نوعی عنکبوت میتواند ۳۰۰ برابر وزنش را بلند کند ؟
آیا میدانستید که طول موج نور مرئی بین ۷۰۰ - ۴۰۰ نانومتر است ؟
آیا میدانستید که خورشید کوچکترین ستاره دنیا است ؟
آیا میدانستید که وقتی به خورشید نگاه میکنید صحنه ۸ دقیقه قبل از آن را مشاهده میکنید ؟
آیا میدانستید که به گفته صندوق پول جهانی، ایران در تورم رتبه ۵ جهان است و تا چند سال دیگر ۱ خواهد شد ؟
آیا میدانستید که ایران فلاتی به وسعت ۱/۶۴۸/۱۹۵ کیلومتر مربع است ؟
آیا میدانستید که گرانترین کفش دنیا ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان است ؟
آیا میدانستید که گرانترین سینمای خانگی ۲۱۰ میلیون تومان است ؟
آیا میدانستید که گرانترین بلندگوی جهان ۲۱۰ میلیون تومان قیمت دارد ؟
آیا میدانستید که گرانترین ساعت دنیا سوئیسی بوده و ۱ میلیارد تومان است ؟
آیا میدانستید که گرانترین ماشین دنیا یک الگانس که با الماس تزیین شده و بیش از ۱ میلیارد است ؟
آیا میدانستید که فاصله بین مچ دست تا ارنج برابر با طول کف پا است ؟
آیا میدانستید که مورچه ها هم شمردن بلدند و قدم هایشان را برای مسیر یابی میشمارند ؟
آیا میدانستید که قطر شاهرگ گردن ۶ میلیمتر میباشد ؟
آیا میدانستید که ناخن انگشت میانی سریعتر از دیگر انگشتها رشد میکند ؟
آیا میدانستید که نروژ سومین کشور صادر کننده نفت میباشد ؟
آیا میدانستید که با برداشتن تخمدانها عمر بیمار بطور متوسط ۸ سال کمتر میشود ؟
آیا میدانستید که اسکنر ۴۸ سال پیش اختراع شده است ؟
آیا میدانستید که ۱۰۰ سال پیش پزشکان آمریکایی میگفتند زنانی که باهوش هستند باردار نمی شوند ؟
آیا میدانستید که ستاره دریایی فاقد مغز میباشد ؟
آیا میدانستید که سالانه ۵۰۰۰ کارگر در معادن چین جان خود را از دست میدهند ؟
آیا میدانستید که مروارید درون سركه ذوب میگردد ؟
آیا میدانستید که ارزش مادی تمام عناصر بدن انسان کمتر از ۱۰۰۰ تومان است ؟
آیا میدانستید که ساعت اتمی ساخته اند که در ۴۰۰ میلیون سال یک ثانیه هم تغییر نمی کند ؟
آیا میدانستید که بال زدن یک پروانه هم زمین را تکان میدهد ؟
آیا میدانستید که ما مغزمان را کنترل میکنیم یا مغزمان ما را ؟
آیا میدانستید که ۲۰۰ میلیون موجود زنده روی زمین وجود دارد که انسان یکی از آنها است ؟
آیا میدانستید که یک قطره آب دارای ۱۰۰ میلیارد اتم است ؟
آیا میدانستید که ۸۰٪ موجودات دنیا را حشرات تشکیل داده اند ؟
آیا میدانستید که تنها حیوانی که نمی تواند شنا کند شتر است ؟
آیا میدانستید که روباه همه چیز را خاکستری می بیند ؟
آیا میدانستید که گربه قادر نیست مزه شیرین را تشخیص دهد ؟
آیا میدانستید که یک گرم سم مار کبری می تواند ۱۵۰ نفر را بکشد ؟
|
فرستنده:صابري جليل
|
ورزش های مناسب در درد های کمر دیسک و سیاتیک
برنامه تمرینات کمر
تمرین 1 : نزدیک کردن زانو به قفسه سینه
موقعیت شروع : به پشت روی یک سطح سفت، دراز بکشید.
حرکت : دستها را در پشت ران حلقه کنید
و آن را به سمت قفسه سینه بکشید.
پای مخالف را روی سطح صاف نگه دارید،
این حرکت را به مدت 10 ثانیه انجام دهید
وسپس پاها را تعویض و حرکت را تکرار کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.--
تمرین 2 : شیب دادن لگن
موقعیت شروع : به پشت روی سطح سفت، دراز بکشید.
کف پاهای خود را بر روی سطح میز قرار دهید
و زانوهای خود را خم کنید.
حرکت : با کشیدن عضلات شکم به بالا و جمع کردن آن،
کمر خود را کمی به سطح صاف فشار دهید.
در حالی که به راحتی تنفس میکنید،
پشت خود را صاف و برای پنج ثانیه نگه دارید. نفس خود را حبس نکنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 3 : چرخش کفل
به پشت روی یک میز یا سطح سفت، دراز بکشید.
هر دو زانوی خود را خم کنید بطوریکه کف پاهایتان روی میز قرار بگیرد.
حرکت :
دستها را بر روی سینه جمع کنید.
هنگامی که تنه خود را به سمت راست می چرخانید،
سر را به چپ بگردانید. اجازه دهید زانوها به اختیار خود و آزادانه پایین بروند.
زانوها را بالا و سر را به حالت اول بیاورید.
جهت حرکت را عوض کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 4 : بلند کردن لگن
به پشت روی یک میز یا سطح سفت، دراز بکشید.
زانوها خم وکف پاهای شما روی سطح صاف باشند.
پاها را جفت نگه دارید و دستها را بر روی سینه قرار دهید.
مانند تمرین قبلی ، کمرتان را به کف فشار دهید،
سپس تا آنجا که ممکن است بدون زور زدن به آرامی باسن خود را از کف بلند کنید.
این موقعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید. باسن را به پایین بیاورید و نفس خود را نگه ندارید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 5 : تمرین پایین شکم
موقعیت شروع : به پشت روی یک میز یا سطح سفت، دراز بکشید.
زانوها خمیده و کف پاها روی میزباشد. با کشیدن عضلات شکم خود به بالا ، پشت خود را روی سطح صاف نگهدارید.
1. یک زانو را به سمت قفسه سینه خود بیاورید.
این موقعیت را برای 10 ثانیه نگه دارید
. پای خود را در حالت موقعیت شروع ، پائین بیاورید.
سپس با زانوی مخالف خود، عمل را تکرار کنید.
2. یک زانو را به سمت قفسه سینه خود بیاورید.
سپس زانوی خود را برای 10 ثانیه صاف نگه دارید،
به آرامی ساق پا را به حالت موقعیت شروع، پائین بیاورید.
با پای مخالف تکرار کنید.
3. پا خود را بالا ببرید و زانو را برای 10 ثانیه راست نگه دارید.
سپس به آهستگی کف پا را پایین بیاورید. این کار را با پای مقابل تکرار کنید.
در تمام مدت، شیب لگن خاصره خود را حفظ کنید و پای در حال استراحت را در آرامش نگه دارید. نفس خود را حبس نکنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 6 : دراز و نشست
به پشت روی یک میز یا سطح صاف دراز بکشید.
کف پاهای خود را بر روی سطح صاف قرار دهید
و زانوها را خم کنید. در حرکت دراز و نشست، شیب لگن خاصره خود را حفظ کنید.
1. به آرامی دست ها را تا آنجا که ممکن است به جلو بکشید،
تنه خود را به جلو خم کنید.
عضلات گردن را آرام نگه دارید. به طور طبیعی تنفس کنید. به آرامی به موقعیت شروع برگردید. در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
2. دستها را روی قفسه سینه درآغوش بگیرید.
چانه خود را به سینه بچسبانید
و به آرامی آرنج ها را به زانو برسانید ،
تنه خود را خم کنید. عضلات گردن را آرام نگه دارید.
به طور طبیعی تنفس کنید. به آرامی به موقعیت شروع برگردید.
3. دست های خود را پشت سر قرار داده و به آرامی سر را به قفسه سینه نزدیک و سپس تنه خود را قوس دهید.
آرامش داشته باشید ، به آرامی نفس بکشید و سپس به موقعیت شروع برگردید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 7 : شتر گربه
روی زمین زانو بزنید و حالت چهار دست و پا بگیرید. سر خود را راست نگه دارید به طوری که نگاه شما رو به جلو باشد.
به آهستگی تنه خود را تا آنجا که می توانید به پائین قوس دهید.
اما اجازه دهید با بلند شدن صورت شما به سمت بالا، احساس آرامش داشته باشید و سپس کمر خود را تا آنجا که می توانید،
توسط انقباض عضلات شکم، رو به بالا بکشید و سر را به زمین نزدیک کنید. همه حرکات باید از پایین کمر شما شروع شود.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 8 : دم تکان دادن (حرکت کفل)
زانو بزنید و در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید،
و با نگاه کردن به پائین، سر خود را بطور طبیعی نگهدارید.
حالت شانه های خود را حفظ کنید و تا آنجا که می توانید باسن خود را به سمت شانه راست حرکت دهید
. به آرامی به موقعیت شروع برگردید و سپس باسن خود را تا آنجا که می توانید به سمت شانه چپ خود حرکت دهید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 9 : کشش کفل
حالت چهار دست و پا .
در حالی که سر شما پایین است یکی از زانوها را به سمت سر خود بیاورید
و سپس ساق پا را به موازات سطح زمین عقب ببرید. به موقعیت شروع برگردید. با پای مخالف تکرار کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 10 : حرکت دست- زانو
درحالی که مچ پاهایتان را بهم چسبانده اید روی زمین زانو بزنید. اجازه دهید باسن شما روی پاشنه ها قرار بگیرد.
در حالی که دستانتان رو به جلو کشیده شده است قوز کنید.
در این حالت روی دستان خود بلند شوید بدن خود را شل کنید
و سپس به آرامی کف دستها را به جلو حرکت دهید و مانند شکل آخر، حالت پرس- آپ بخود بگیرید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 11 : کشش در حالت دمر
با شکم روی یک زیر انداز دراز بکشید و وزن خود را روی بازوها بیاندازید.
روی شکم دراز بکشید و بالا تنه خود را توسط دستها بالا بیاورید،
این حالت را برای 10 ثانیه نگهدارید، اطمینان حاصل کنید که ناحیه کمر شما کاملا در حالت آرامش قرار دارد.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 12 : فشار به بالا
با شکم روی یک زیر انداز دراز بکشید و وزن خود را روی بازوها بیاندازید.
کف دستها روی زمین و در امتداد شانه ها قرار گرفته باشد.
با عمود کردن بازوان خود، بالا تنه را از روی زمین بلند کنید.
لگن شما روی زمین باشد، اجازه دهید بالا تنه قوس کند.
این حالت را 10 ثانیه نگه دارید. به موقعیت شروع برگردید و این عمل را تکرار کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 13 : کشش پشت
با شکم روی زمین دراز بکشید.
دست ها را در طرفین خود قرار دهید بطوریکه به پاهایتان چسبیده باشد.
سر و شانه ها را به اندازه ای بالا بیاورید
که در حد امکان راحت باشید. این حرکت را 10 ثانیه نگه دارید.
سر و شانه ها را پائین بیاورید. عضلات شانه ها را تحت کشش قرار ندهید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 14 : بلند کردن بازو
با شکم روی یک زیر انداز دراز بکشید. دستان خود را مقابل سر بیاورید و به طرفین باز کنید( مانند حرف وی انگلیسی V ).
یک بازوی خود را بالا ببرید،
به طوری که به نقطه ای رو به بالا اشاره کند.
ران ها و بازوی مخالف را در حالت آرامش نگه دارید.
به آهستگی بازوی خود را پایین بیاورید و سپس بازوی دیگر را به شیوه مشابه بالا ببرید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 15 : کشش کفل
با شکم روی یک زیر انداز دراز بکشید و وزن خود را روی بازو های خود بیاندازید
. یکی از زانوها را 90 درجه به سمت بالا خم کنید بطوریکه کف پای شما رو به بالا قرار بگیرد.
زانوی خود را حدود 15 سانتی متر از زمین بلند کنید.
استخوان کفل شما از روی زمین بلند نشود. ران خود را به آرامی به موقعیت شروع پایین بیاورید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 16 : زانو بالا
با شکم روی یک زیر انداز دراز بکشید و وزن خود را روی بازو های خود بیاندازید.
کف دستها روی زمین و هم سطح شانه ها باشد.
با فشار روی دست ها، ران و تنه خود را از سطح زمین بلند کنید
بطوریکه آرنجها صاف شوند.
زانوهای شما باید خم شده و پاها روی زمین باشند. کمر خود را صاف نگه دارید و اجازه ندهید شکم شما قوس کند.
به آهستگی آرنجها را خم و تنه و ران خود را به سطح زمین نزدیک کنید. مجددا روی زمین فشار بیاورید و آرنجهای خود را صاف کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 17 : هل به بالا
موقعیت شروع : روی شکم دراز بکشید،
کف دست های خود را در امتداد شانه ها روی زمین بگذارید. ا
نگشتان پای خود را طوری قرار دهید که وزن بدن شما بین دستها و پاها تقسیم شده باشد. با فشار روی دستها، تنه و زانوهای خود را از زمین بلند کنید
. کمر خود را صاف نگه دارید و اجازه ندهید شکم شما قوس داشته باشد.
حرکت : آرنج ها را خم کنید تا ارتفاع بدن کم شود و سپس با صاف کردن دستها، بدن خود را به عقب هل دهید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 18 : چرخش تنه
حالت چهار دست و پا.
1. یکی از دستهای خود را به داخل بدن و به طرف زانوی مخالف ببرید
. به مدت10 ثانیه نگه دارید. به آرامی به موقعیت شروع برگردید. این کار را با دست دیگر تکرار کنید.
2. در حالی که وزن بدن روی هر دو دست قرار دارد،
یک زانو را به سمت شانه مخالف ببرید. به مدت10 ثانیه نگه دارید. به موقعیت شروع برگردید و این کار را با پای دیگر تکرار کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 19 : کشش کامل پشت
روی یک صندلی بنشینید وکف پاها را روی زمین قرار دهید. شانه ها را شل و سر خود را هم تراز نگه دارید.
وزن شما باید به طور مساوی بین پاها و باسن توزیع شود.
گردن را شل و رو به جلو خم کنید. قسمت فوقانی کمر را به آرامی به جلو خم کنید.
اجازه دهید کف دستان شما زمین را لمس کنند.
به مدت10 ثانیه نگه دارید. به آرامی راست شوید
به طوری که سر شما آخرین بخشی باشد که حرکت میکند. به موقعیت شروع برگردید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 20 : کشش بالای کمر
روی یک صندلی پشت به دیوار به طوری که پشت شما به دیوار چسبیده است، بنشینید.
دست های خود را بالا بکشید، سر و پشت خود را به دیوار تکیه دهید.
به مدت10 ثانیه نگه دارید. توجه کنید که شانه ها بتوانند
در حالی که پشت شما صاف شده اند، دیوار را لمس کنند. به مدت10 ثانیه نگه دارید. دست های خود را به موقعیت شروع پائین بیاورید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 21 : خم به بغل
صاف بایستید و دستها را در طرفین خود نگه دارید و پاها را به عرض شانه باز کنید.
تنه خود را به یک طرف خم کنید ، با حرکت شانه بسمت پائین، دست بیرونی خود را بالا ببرید. چند ثانیه نگه دارید. به آهستگی راست شوید.
این عمل را با طرف دیگر تکرار کنید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
تمرین 22 : خم به عقب
صاف بایستید و پاها را به عرض شانه باز کنید. زانوها را در حد امکان راست نگه دارید. دستان خود را محکم به ناحیه کمر بگذارید.
حرکت : کمر خود را به پشت خم کنید و تا حد امکان زانوها صاف باشند. این حالت را به مدت10 ثانیه نگه دارید. به آرامی به موقعیت شروع برگردید.
در طول انجام حرکت درد نداشته
تمرین 23 : کشش سینه
در مقابل گوشه دیوار بایستید. دستهای خود را باز کنید و کف دستها را روی دیوار قرار دهید.
به سمت گوشه خم شوید. بدن و ساق پاها را راست نگه دارید و پاشنه خود را از کف زمین بلند نکنید. به مدت10 ثانیه نگه دارید.
به موقعیت شروع برگردید.
این عمل را تکرار کنید ، به تدریج فاصله خود را از دیوار افزایش دهید.
در طول انجام حرکت درد نداشته باشید.
|
فرستنده:صابري جليل
|
**دیسک کمر و علائم آن**
بیماری دیسک کمر یکی از بیماریهای ناتوان کنندهای است که متاسفانه امروزه شیوع بالایی پیدا کرده است و بسیاری افراد از ابتلا به آن رنج میبرند. از طرفی با وجود گسترش وسیع علم پزشکی، روشهای تشخیص و درمانی جدید و موثری برای آن پیدا نشده است و بیتوجهی به آن و پیشرفت بیماری میتواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته است.
پای صحبت دکتر فرزین هاشمیان، متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات مینشینیم تا با این بیماری به طور کامل آشنا شویم.
آقای دکتر لطفا بفرمایید بیماری دیسک کمر چیست؟
در حالت کلی منظور از بیماری دیسک کمر، در رفتگی با بیرون زدگی قسمت مرکزی یا هسته دیسک میباشد که با پارگیهای کوچکی که بهصورت شیارهای باریکی در اطراف آن، کمکم ایجاد میشود همراه است. این بیرون زدگیها و دررفتگیها روی ریشههای عصبی پشت این دیسک فشار میآورند و باعث ایجاد درد و سایر عوارض میشوند.
عوامل ایجاد کننده بیماری دیسک کمر یا پارگی یا بیرون زدگی دیسک کمر چیست؟
در ایجاد بیماری دیسک کمر عوامل زمینهای مانند ژنتیک مطرح میباشد ولی اصولا بیرون زدگی و پاره شدن دیسک در اثر استفاده ناصحیح از مهرهها و طرز رفتار ناصحیحی است که افراد با بدن خود انجام میدهند. در حیوانات چهارپا اصولا چیزی به نام پارگی دیسک کمر نداریم و این بیماری بهایی میباشد که انسان برای راست ایستادنش میپردازد. به علت فشاری که برآیند نیروهای وزن آدم روی مرکز ثقل وارد میکند و فشاری که روی آن ناحیه از مهرههای تحتانی کمر وارد میشود، ستون فقرات بار بیشتری را نسبت به سایر قسمتها تحمل میکند و علت این که ما بیشتر بیماریهای دیسک را در این نواحی میبینیم همین میباشد. شایعترین محل درگیری دیسک کمری در کشور ایران مهرههای 4 و 5 و در کشورهای اروپایی معمولا مهرههای 5 کمری و یکم خاجی میباشد و این تقاوت به علت نوع استخوان بندی میباشد. در ایران به طور معمول لگنها برجستهتر هستند، ولی در اروپا لگنها صافتر میباشند.
پاره شدن دیسک طبق آمارهای موجود در خانمها بیشتر است و معمولا در قسمت چپ دیده میشود. طرز نشستن، راه رفتن و خوابیدن و نوع بلند کردن اجسام و حمل آنها در ایجاد دیسک کمر بسیار موثر میباشد. به عنوان مثال اگر میخواهیم کتابی را با خود حمل کنیم، هر چه به بدن نزدیکتر نگه داریم فشاری که به دیسکها وارد میآید کمتر خواهد بود و هر چه دورتر نگه داریم و یا در حالت دولا شدن به سمت جلو، مخصوصا در حالت چرخش، جسم سنگینی را حمل یا جا بهجا کنیم مانند جا بهجایی گلدان، امکان آسیب رسیدن به به این قسمتها بیشتر مییاشد. بنابراین باید سعی شود از این نوع حرکات خودداری شود و اگر مجبور باشید که چیزی را از زمین بلند کنید حتما زانوها را خم کرده و با خم شدن هر دو زانو، آن جسم را کاملا نزدیک به بدنتان بردارید. حتیالامکان سعی کنید برای جا بهجایی اجسام سنگین از وسایل کمکی مثل ریل، چرخ و اهرم استفاده کنید.
بیماری دیسک کمر بیشتر در چه افرادی دیده میشود؟ آیا ژنتیک نقش موثری در ایجاد آن دارد یا نه؟
بیماری دیسک کمر معمولا از دهه سوم به بعد ایجاد میشود، البته در زنان جوان، دیسک جوانی هم دیده میشود، ولی بسیار نادر است. قابل ذکر است که دیسک جوانی در مهرههای کمر ایجاد نمیشود و در مهرههای پشتی (قسمت بالای مهرههای کمری) در اثر ضربه اتفاق می افتد و با توجه به اینکه در حدود سن20 سالگی پدیده پیر شدن برای دیسک وجود ندارد و به اصطلاح دژنره نشده است و از سن 20 سالگی به بعد کم کم آب دیسکها کم میشود و امکان شکننده شدن آنها و ترکهای موجود بیشتر میشود. هر چه سن بالاتر رود، احتمال پیدا شدن دیسک زیادتر میشود.
عوامل ژنتیکی نیز در پیدایش دیسک مطرح میباشد که در مواردی ممکن است تاثیرگذار باشد.
علایم بیرون زدگی یا پارگی دیسک کمر کدام است؟
معمولا بیماری دیسک کمر با دردی در ناحیه کمر شروع میشود. در مراحل اولیه این درد فقط در کمر ایجاد میشود و به جاهای دیگر زیاد انتشار نمییابد و اگر به آن توجه نشود و این فشارها ادامه پیدا کنند، به علت این که قسمت مرکزی مهرهها بیرون زدگی پیدا میکند و روی ریشه عصب فشار میآورد، آزردگی ریشه عصب به وجود میآید و به دنبال آن درد و سایر عوارض ایجاد میشود. این درد می تواند به باسن، پشت پا تا پایین پا و زانوها و مچ پا و حتی انگشتان امتداد باید قسمتهای درگیر و میزان و نوع درد و انتشار آن به سطحی که دیسک در رفته است و به محل فشار روی ریشههای عصبی بستگی دارد.
راههای تشخیص بیرون زدگی یا پارگی دیسک کمر کدام است؟
تشخیص در مرحله اول با شرح حال گرفتن از بیمار و معاینه دقیق همراه میباشد و در معاینه از روشهای مختلف استفاده میشود که شامل معاینه رفلکسها و معاینه حس و حرکت و حساسیتهای موضعی و مانورهای خاص میباشد. این معاینات معلوم میکند که این دیسک فشار را به ریشههای عصبی وارد میکند یا نه. در مراحل بعدی تشخیص با پاراکلینیک میباشد که معمولا شامل آزمایشات مختلف و رادیوگرافی است.
MRI بهترین روش تشخیص میباشد. با دستگاه MRI نه تنها سطح در رفتگی دیسک، بلکه میزان در رفتگی و میزان فشار وارده به عصب را نیز میتوان اندازهگیری کرد و مجموعهی اعمال بالا به پزشک نشان میدهد که آیا بیمار نیاز به عمل جراحی دارد یا نه، و آیا بیمار با روشهای درمانی غیر تهاجمی مانند فیزیوتراپی و دارو درمانی قابل درمان است یا خیر.
|